Nowa instytucja Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców to jeden z elementów rządowej konstytucji dla biznesu. Pierwszy rzecznik, którego głównym zadaniem ma być reprezentowanie przedsiębiorców w relacjach z państwem, rozpocznie pracę najpóźniej do października tego roku.

Na konstytucję dla biznesu (tutaj pisaliśmy o niej więcej: https://smartfirma.edu.pl/konstytucja-biznesu-zmiany-udogodnienia-czekaja-przedsiebiorcow/) składa się pięć ustaw, w tym najważniejsza – Prawo przedsiębiorców, które zastąpi ustawę o swobodzie działalności gospodarczej oraz właśnie ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców. Cały pakiet wejdzie w życie pod koniec kwietnia. A pierwsza osoba, która zostanie powołana na stanowisko rzecznika, ma – zgodnie z zapowiedzią minister przedsiębiorczości i technologii Jadwigi Emilewicz – rozpocząć pracę w ciągu sześciu miesięcy.

Rzecznik stanie na straży jasności przepisów

Zgodnie z intencją rządu Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców ma przede wszystkim dbać o interesy tego sektora oraz reprezentować mały biznes wobec instytucji i urzędów. Co to w praktyce oznacza? Jak wynika z zapisów ustawy, Rzecznik będzie mógł:

  1. Opiniować akty prawne (przede wszystkim projekty ustaw), które będą dotyczyć interesów przedsiębiorców.
  2. Występować z wnioskami dotyczącymi nowego prawa (chodzi przede wszystkim o występowanie do podmiotów, która mają inicjatywę ustawodawczą i mogą w związku z tym składać w Sejmie projekty ustaw np. rząd, czy grupa posłów).
  3. Zwracać się do urzędów np. urzędów skarbowych o wyjaśnienie niejasnych lub sprzecznych przepisów dotyczących przedsiębiorców.
  4. Monitorować orzecznictwo sądowe w sprawach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i reagować np. występować do Naczelnego Sądu Administracyjnego o wydanie interpretacji przepisów, które nastręczają trudności.
  5. Sygnalizować nieprawidłowości i domagać się wszczęcia postępowań.
  6. Organizować mediacje między przedsiębiorcami a organami administracji publicznej.
  7. Współpracować z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi w zakresie ochrony praw przedsiębiorców.
  8. Inicjować akcje edukacyjne i informacyjne dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Rzecznik będzie działał z własnej inicjatywy oraz na wniosek przedsiębiorców.

Rzecznik w e-świecie

Nasuwa się natomiast pytanie, czy Rzecznik stanie się orędownikiem ułatwień dla przedsiębiorców związanych z nowymi technologiami. Zapewne będzie musiał zderzyć się z interpretacją zastosowań nowych technologii w MSP takich, jak np.: elektroniczny obieg dokumentów, czy podpis elektroniczny.

Pytanie jednak, czy będzie chciał, i co ważniejsze, umiał przełamać polską skostniałą rzeczywistość tak, by nadążała za rozwojem technologicznym? Czy wśród rozwiązań, które będzie proponował, znajdą się właśnie te najbardziej potrzebne nowatorskie pomysły? Mamy nadzieję, że współpraca z ministerstwem cyfryzacji stanie się jednym z kluczowych działań Rzecznika i że aktywnie będzie współtworzył strategię rozwoju nowych technologii w sektorze MSP.

Apolityczny urzędnik w Nowym Sączu?

Kadencja rzecznika jest 6-letnia. Powołuje go premier na wniosek odpowiedniego ministra. Rzecznika ma być jednak osobą apolityczną (nie może należeć do partii politycznej) i wolną od podejrzeń o działalność, która może być zarzewiem konfliktu interesów. W praktyce zapewne jedną z niewielu aktywności, które rzecznik będzie mógł łączyć ze swoim stanowiskiem, będzie działalność naukowa lub dydaktyczna.

Nadal nie jest przesądzone miejsce, w którym powstanie siedziba rzecznika. Jedną z dyskutowanych lokalizacji jest Nowy Sącz. Takie rozwiązanie zaproponowało stowarzyszenie Klub Jagielloński, które argumentowało, że żadne miasto tak dobrze nie pasuje, jak „stolica milionerów“.

Inicjatorzy przypominali, że to właśnie w Nowym Sączu rozwijały się kariery m.in. Romana Kluski (dawniej Optimus, dziś Prawdziwe Jedzenie), braci Koral (lody Koral), Ryszarda Florka (Fakro), czy Kazimierza Pazgana (Konspol), a sąsiedzkiej Krynicy od lat odbywa się Forum Ekonomiczne. Przede wszystkim jednak umiejscowienie Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Nowym Sączu będzie zerwaniem z absurdalną logiką, wedle której tylko stołeczni urzędnicy mają kompetencje, by zajmować się ważnymi dla obywateli sprawami – podkreślał Klub Jagielloński.

Batalia o umiejscowienie biura rzecznika nadal trwa. I ma swoich zwolenników również w rządzie. Nowy Sącz – zagłębie tak wielu polskich firm – jest atrakcyjnym miejscem na biuro Rzecznika – mówiła niedawno minister Emilewicz.

Według raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości za 2017 roku w Polsce działa prawie 2 mln mikro firm oraz małych i średnich przedsiębiorstw, z czego 96 proc. to właśnie mikrofirmy, 3 proc. – małe przedsiębiorstwa, a 0,8 proc. – średnie.