1 lipca wszedł w życie tzw. split payment, czyli metoda podzielonej płatności VAT. Bank automatycznie oddziela tu kwotę podatku od towarów i usług na odrębny rachunek VAT. Ministerstwo Finansów wiąże z tym spore nadzieje. Nowe prawo ma bowiem „załatać” lukę w VAT i być remedium na oszustwa podatkowe w Polsce. Założenia są słuszne ale, niestety, praktyka korzystania z mechanizmu jest nieco skomplikowana.
Istota działania split payment sprowadza się więc do zastosowania systemu płatności, w którym kwota podatku VAT, wydzielona z należnej sprzedawcy kwoty brutto wynagrodzenia, trafia na wyodrębniony rachunek bankowy (rachunek VAT), o ograniczonej dostępności dla sprzedawcy.
Metoda ta jest na razie dobrowolna (to nabywca decyduje, czy skorzystać z tej formy rozliczenia), ale resort finansów zaznacza, że celem jest, aby do 2019 roku podzielona płatność stała się mechanizmem obligatoryjnym. Aby tak się stało potrzebna jest jeszcze zgoda Komisji Europejskiej.
ZASADY DZIAŁANIA
- Nabywca nie rozdziela płatności – dokonuje jednego przelewu przy użyciu dedykowanego komunikatu przelewu wskazując numer faktury, numer NIP dostawcy, kwotę netto oraz kwotę VAT.
- Bank lub SKOK jest zobowiązany wobec posiadacza rachunku do prowadzenia rachunku VAT, jego otwarcie i prowadzenie nie wymaga zawarcia odrębnej umowy.
- Mechanizm Podzielonej Płatności ma zastosowanie również do zapłaty dokonywanej przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi, pod warunkiem otrzymania przez nabywcę faktury na taką płatność.
- Mechanizm Podzielonej Płatności dotyczy tylko transakcji, w których u nabywcy towaru lub usługi, powstaje podatek naliczony podlegający odliczeniu.
Tak jak wspominaliśmy, zasada ta jest na razie dobrowolna. Póki więc od przedsiębiorcy zależy decyzja, czy do niej przystąpi warto bliżej przyjrzeć się problemom i zaletom, jakie system może stwarzać.
PROBLEMY
- Potencjalne trudności w płynności finansowej dla mikroprzedsiębiorców – jednoosobowa działalność gospodarcza dotyczy grupy kilkuset tysięcy osób. Mechanizm blokujący im możliwość operowania częścią środków finansowych może spowodować dla nich znaczne trudności. W każdym miesiącu można zwrócić się do Naczelnika Urzędu Skarbowego z uzasadnionym wnioskiem o pozwolenie na dysponowanie środkami na rachunku typu VAT ale podstawowym mankamentem jest tu termin na wydanie takiej zgody – 60 dni. Ten okres może sprawić, że wniosek przedsiębiorcy stanie się bezużyteczny. Więcej… https://www.forbes.pl/gospodarka/wady-i-zalety-split-payment-co-z-nowym-narzedziem/3q9tb2y
- Eksperci zwracają także uwagę na ryzyko problemów operacyjnych. Andrzej Nikończyk, partner w kancelarii KNDP przypomina w rozmowie z Polską Agencją Prasową, że firmy mogą mieć rachunki w różnych bankach, a pomiędzy nimi nie będą mogły przelewać kwot VAT. – Może więc dojść do sytuacji, że środki na zapłatę wartości netto będą w jednym banku, a na VAT w innym – trzeba będzie realizować przelew netto z jednego rachunku, a VAT z innego. Problem techniczny dotyczy też przelewów zbiorczych, które nie są możliwe w mechanizmie split payment. Jeżeli system nie zostanie przebudowany, pracownicy będą musieli więcej czasu poświęcić na przelewy – mówi Andrzej Nikończyk.
- Problem może także zaistnieć w przypadku transakcji z przedsiębiorcami prowadzącymi indywidualną działalność, którzy często wykorzystują w niej rachunek ROR. Do takich kont rachunek VAT nie będzie podpięty. Próba przelewu na rachunek ROR w mechanizmie podzielonej płatności zakończy się niepowodzeniem – kwota netto wróci na podstawowy rachunek, ale część odpowiadająca VAT trafi na rachunek VAT. Eksperci sugerują tu aby firmy ustaliły z kontrahentami czy rachunki służące do rozliczeń działają na zasadzie split payment
- Iluzoryczna dobrowolność – mimo, że jak na razie przystąpienie do systemu nie jest obligatoryjne, to spółki skarbu państwa gremialnie zapowiedziały, że od lipca przechodzą na płatność podzieloną, można z dużą dozą pewności założyć, że wywoła to efekt kuli śnieżnej. Z przeprowadzonych symulacji wynika, że zdecydowana większość przedsiębiorców będzie musiała zmierzyć się z tym tematem. W praktyce bowiem jedni pociągną drugich i docelowo, nawet gdy podatnik sam nie jest zainteresowany korzystaniem ze split payment, to będzie jednak do niego zmuszony poprzez sytuację finansową.
- Przelewy walutowe w ramach mechanizmu podzielonej płatności będą niedostępne – informuje resort finansów. Może to być kolejna przeszkoda dla przedsiębiorców, którzy zdecydują się korzystać z mechanizmu płatności w ramach split payment. Więcej… http://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/1114725,przelewy-walutowe-w-ramach-split-payment-podzielona-platnosc.html
- Specjaliści wskazują też na szereg innych problemów – m.in. brak możliwości wykorzystywania nadwyżki środków np. do regulowania innych zobowiązań, w tym także z tytułu innych podatków; zaburzenie działania split payment w przypadku szeregu operacji, np. faktoringu, kompensat, korekt faktur, zajęć komorniczych; konieczność regulowania należności z pojedynczych faktur
ZALETY
Dla Ministerstwa Finansów mechanizm ten przede wszystkim ma być nowym narzędziem do walki z wyłudzeniami podatku VAT. To nie jedyna korzyść wynikająca z przystąpienia do Mechanizmu.
- Resort finansów przekonuje, że korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności może być opłacalne dla przedsiębiorców, bo jeśli powstanie wątpliwość co do okoliczności przeprowadzonej transakcji nabycia towaru, istnieje większe prawdopodobieństwo, że organy podatkowe zaakceptują prawo przedsiębiorcy do obniżenia naliczonego podatku, jeśli ten korzystał ze split payment
- W przypadku, gdy podatnik wraz z deklaracją złoży do urzędu skarbowego wniosek o zwrot nadwyżki podatku na swój rachunek VAT, US będzie zobowiązany do dokonania zwrotu VAT w ciągu 25 dni (bez możliwości przedłużenia terminu)
- Jeżeli podatnik skorzysta z wcześniejszej zapłaty podatku z rachunku VAT, kwota zobowiązania będzie zmniejszona o kwotę obliczoną na podstawie zaproponowanego wzoru, uzależnioną od kwoty zobowiązania, stopy referencyjnej NBP oraz terminu, w jakim zobowiązanie zostanie uregulowane
- Ustawa przewiduje rezygnację ze stosowania podwyższonych odsetek za zaległości w VAT powstałych za okres, za który podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę podatku naliczonego, której 95% wynika z faktur, zapłaconych z zastosowaniem Mechanizmu Podzielonej Płatności (z wyłączeniem sytuacji, gdy zaległość podatkowa przekracza dwukrotność podatku naliczonego)
- Wyłączenie odpowiedzialności solidarnej – może mieć istotne znaczenie przy nowych / niepewnych dostawcach i co ważne, jak wskazuje resort finansów, przy płatnościach za tzw. towary wrażliwe (m.in. wyroby stalowe, paliwa, olej rzepakowy, dyski twarde) firma nie będzie odpowiadać solidarnie z dostawcą za jego zaległości podatkowe.
